Jan van Merwijk weet het zeker. Supporters die met alle bouwers spraken en dagenlang alles doorrekenden? Ze zitten fout! En de verkenners, die alle plannen minutieus doorlichtten? Die snappen er niks van! Nee, Van Merwijk weet het zeker. Alleen nieuwbouw is een optie. There is no alternative. Wat een armoede.
Het verhaal gaat dat de legendarische Feyenoord-voorzitter Leen van Zandvliet ergens begin 1931 wakker werd en het uitschreeuwde. Geen nachtmerrie, maar een prachtige droom over een groots Feyenoord-stadion, ergens op Zuid, met hangende tribunes. Of dat echt gebeurd is betwijfel ik sterk. De afgelopen weken doorzocht ik tientallen bronnen, zowel uit de tijd van de bouw van De Kuip als uit recentere tijden. En pas vanaf eind jaren tachtig komt het verhaal over De Droom in krantenartikelen, boeken en Feyenoord-propaganda voor. Het is een mooie mythe. Aannemelijker is dat de permanent uitverkochte Kromme Zandweg, waar de supporters zelfs in de bomen zaten, om verhuizing naar een groter thuis schreeuwde, wilde Feyenoord de stap maken van subtopper tot club van nationale allure. Tot dan toe was Feyenoord vooral een wereldclub in eigen stad.
De mythe en de droom tonen wel iets dat Van Merwijk zo hard nodig heeft: visie.
Mark Lievisse Adriaanse
Een fraai verhaal of niet, de mythe en de droom tonen wel iets dat Van Merwijk zo hard nodig heeft: visie. Misschien was Van Zandvliet echt een visionair en droomde hij echt over De Kuip, maar het lijkt erop dat hij zijn idee over een stadion met hangende tribunes ergens in 1934 opdeed, toen hij als lid van één van de twee studiecommissies van de club rondreisde door Europa en op het Highbury van Arsenal geïnspireerd raakte. Samen met zijn bestuur en de commissieleden kwam hij tot een grootse visie voor een stadion.
Had Van Merwijk maar een visie. Te vaak verzand de discussie over (ver)nieuwbouw in spreadsheetfetisjisme. Model A zegt 0,48391% groei ten opzichte van Model B, dat in de totale potentiële eventuele opbrengsten in 2045 daarentegen 1,3340% meer geld oplevert.
Sure, natuurlijk gaat de discussie over renovatie of nieuwbouw ook over cijfertjes. Daarom was ik ook zo blij dat verkenner Wim van Sluis deze week op Twitter meerdere keren inging op de kritiek van de Telegraaf die, al dan niet van ‘informatie’ voorzien door club en stadion, stelde dat de club met renovatie ver achter blijft bij de potentie die nieuwbouw heeft. Juist renovatie zou het spelersbudget van de club doen verhogen, stelde Van Sluis.
Maar visie vang je niet in wat Excel-bestanden of tabelletjes. Visie zit in waar je heen wilt met de club, met het stadion, met de stad. Elke discussie over De Kuip gaat per definitie over emotie en sentiment. Wie anders beweert, of stelt dat het verwerpelijk is, moet eens bij Feyenoord – Ajax op een willekeurig vak komen zitten. Of op het hoofdveld van Varkenoord gaan voetballen. De blik op de overkant, op De Kuip, inspireerde tientallen, honderden jongetjes en jongemannen. Sommigen maakten de stap daadwerkelijk, maar op allen had de aanschouwing van De Kuip een inspirerende werking.
Van Merwijk doet onterecht alsof visie iets onnodigs is. Iets dat alleen maar afleid van wat er werkelijk moet gebeuren. Dat is onterecht, maar vooral schadelijk. Van Zandvliet begreep het wel. Visie, in combinatie met een breed gedeelde opvatting onder de leden (die het bestuur op een eerste vergadering in meerderheid een tik op de vingers gaven toen er met een Amsterdams architectenbureau gewerkt werd), over een nieuw stadion en de overtuiging dat welke optie ook (er lagen er begin jaren dertig zo’n drie) het allerbeste voor Feyenoord moest zijn – niet voor een paar individuen.
Had Van Merwijk maar iets van die overtuiging en die visie. Het zou de club en het stadion zoveel verder brengen.
Mark Lievisse Adriaanse
Zoiets noemde men vroeg WAANZIN. De WAAN van iets ZINNIGS verdraaien om er zelf beter van te worden. EIGENVERHEERLIJKING zouden van Kooten en de Bie het noemen.
Kortom, de man is WAANZINNIG en niet capabel de verantwoordelijkheid aan te kunnen.